İş mevzuatı, çalışan haklarını korumak ve işyerindeki düzeni sağlamak için belirli kurallar getirir. Ancak bazı çalışan grupları, iş mevzuatında diğerlerinden farklı bir muamele görürler. Bu çalışanlar, genellikle özel haklar veya düzenlemelere tabi olurlar. Peki, iş mevzuatında "özellikli çalışanlar" kimlerdir ve bu gruptaki çalışanlar için hangi düzenlemeler geçerlidir?

1. Engelli Çalışanlar

Engelli çalışanlar, iş mevzuatında özel düzenlemelere tabi tutulur. Türkiye'de 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, engelli bireylerin istihdamını teşvik etmeyi amaçlar. İşverenler, engelli çalışan istihdamını artırmak için belirli sayılarda engelli personel çalıştırmak zorundadırlar. Ayrıca engelli çalışanların, işyerindeki fiziksel engellerden dolayı mağdur olmamaları için uygun çalışma koşullarının sağlanması gerekir.

2. Kadın Çalışanlar

Kadın çalışanlar, özellikle hamilelik, doğum ve doğum sonrası izinleri gibi konularda, iş mevzuatında belirli haklara sahiptir. Çalışan kadınların, hamilelik ve doğum sonrası izin kullanımlarında iş güvenceleri bulunmaktadır. Ayrıca, çalışan kadınların gece çalışması gibi özel durumlar için belirli sınırlandırmalar mevcuttur.

3. Genç Çalışanlar

Çalışma yaşının altındaki, yani 18 yaşın altındaki çalışanlar, iş mevzuatında daha fazla koruma altına alınmışlardır. Çocuk işçiliğinin önlenmesi ve gençlerin çalışma saatleri gibi konulara dair yasal düzenlemeler vardır. Genç çalışanlar, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz ve çalışma saatleri genellikle daha kısa tutulur.

4. Yaşlı Çalışanlar

Yaşlı çalışanlar, emeklilik yaşına gelmiş, ancak çalışmaya devam eden bireyleri kapsar. Yaşlı çalışanlar için iş mevzuatında, işten çıkarılma durumunda ek güvenceler ve özel düzenlemeler bulunur. Yaşlı çalışanların iş sağlığı ve güvenliği açısından daha dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekebilir.

5. Geçici Çalışanlar ve İhtiyaç Bazlı Çalışanlar

Geçici işlerde çalışanlar da özellikli bir statüye sahiptir. Bu çalışanlar, belirli bir süre için işe alındıkları için iş mevzuatına göre bazı haklara sahiptirler. Ancak geçici işçiler, sürekli çalışanlarla aynı haklara sahip olamayabilirler. Yine de, çalışma sürelerine göre bazı sosyal haklardan faydalanmaları sağlanır.